لنگيدن متناوب

لنگيدن متناوب يك درد مزمن است كه در ماهيچه‏هاى ساق پا ايجاد مى‏شود و بيش از يك ميليون نفر از افراد بالاى 50 سال را هر ساله در ايالات متحده، تحت تأثير قرار مى‏دهد.

لنگيدن متناوب مى‏تواند نشانه مشكل جدى‏تر و بزرگ‏ترى باشد.
 

بيمارى‏هاى عروق سطحى
 

همان طور كه رگ‏هاى بسته شده در قلب منجر به آنژين )درد سينه( مى‏شود لنگيدن متناوب نيز نشانه‏ى شروع محدوديت جريان خون در عروق محيطى است كه فاصله بيشترى را تا قلب دارد؛ يعنى پاها و دست‏ها.
اگر دچار اختلال رگ‏هاى قلبى شويد، آنژين و حمله قلبى را در پيش رو خواهيد داشت و اگر اختلال عروقى - مغزى براى‏تان پيش بيايد، دچار سكته مغزى مى‏شويد.
به همين دليل لنگيدن متناوب نبايد دست كم گرفته شود. اگر دچار اين بيمارى هستيد، بايد مرتبا به پزشك مراجعه كنيد تا بيمارى زمينه‏اى كه باعث درد پاها مى‏شود. شناسايى شود و مورد بررسى قرار گيرد. درد فقط يك نشانه است؛ بيمارى اصلى مى‏تواند كشنده باشد.
به هر حال، شما مى‏توانيد كارهايى را در خانه انجام دهيد تا از درد لنگيدن متناوب خلاص شويد و به كند شدن روند پيشرفت بيمارى رگ‏هاى سطحى كمك كنيد.

سيگار كشيدن را ترك كنيد.
 

اولين نكته‏اى را كه بايد در اين بيمارى رعايت كنيد ترك سيگار است. حدود 70 تا 90 درصد بيماران مبتلا به لنگيدن متناوب سيگارى هستند. ترك سيگار آن قدر مهم است كه متخصصان ما معتقدند قبل از انجام هر درمانى بايد آن را انجام دهيد. آيا ارزش آن را دارد؟ به مطلب زير توجه كنيد: دود سيگار ميزان آسيب وارده شده از طرف بيمارى را افزايش مى‏دهد. اين كار با جايگزينى منواكسيدكربن به جاى اكسيژن در عضلاتى كه به شدت تشنه اكسيژن هستند، انجام مى‏شود. نيكوتين همچنين باعث تنگى سرخرگ‏ها مى‏شود و گردش جريان خون را محدودتر مى‏كند و ممكن است به خود سرخرگ‏ها نيز آسيب وارد كند و منجر به ايجاد لخته خون شود. اين لخته‏هاى خون مى‏توانند منتهى به قانقاريا شوند و قطع عضو را اجبارى كنند. روبرت گينسبرگ »مدير مركز بين‏المللى عروق در بيمارستان دانشگاه استان فورد« مى‏گويد: ترك سيگار، مهم‏ترين كارى است كه يك فرد مى‏تواند انجام دهد.

پياده‏روى را شروع كنيد.
 

بعد از ترك سيگار ورزش از همه چيز مهم‏تر است. نوع ورزشى كه اكثر متخصصان ما توصيه مى‏كنند بسيار ساده است يعنى پياده‏روى. دكتر يانگ مى‏گويد: هر روز حداقل يك ساعت پياده‏روى داشته باشيد. شما مى‏توانيد پياده‏روى را در هر زمانى كه مى‏خواهيد انجام دهيد اما ممكن است در حين پياده‏روى دچار درد لنگيدن متناوب شويد؛ آن قدر راه برويد تا دچار پا درد شويد اما با اولين نشانه درد از ورزش دست نكشيد. آن قدر صبر كنيد تا درد متوسط يا شديد شود سپس از راه رفتن دست بكشيد و يك يا دو دقيقه استراحت كنيد تا درد از بين برود، سپس دوباره شروع به پياده‏روى كنيد.
60 دقيقه پياده‏روى روزانه انجام دهيد. قبل از رسيدن به نتايج مطلوب حداقل دو تا سه ماه زمان لازم است، بنابراين دل‏سرد نشويد.

اجازه ندهيد هواى بد شما را متوقف كند.
 

دكتر گينسبرگ مى‏گويد: پياده‏روى بهترين ورزش است، اما دوچرخه سوارى روى چرخ ثابت نيز مى‏تواند به عضلات پا كمك كند؛ در حقيقت هر ورزش داخل خانه‏اى كه بتواند ماهيچه‏هاى ساق پا را آن قدر به فعاليت بيندازد تا منجر به درد شود، مى‏تواند مفيد باشد. برخى از اين ورزش‏ها شامل بلند شدن روى انگشتان پا، بالا رفتن از پله‏ها، در جا زدن و از روى طناب پريدن و رقصيدن مى‏باشد. قبل از انجام اين ورزش‏هاى سنگين با پزشك خود مشورت كنيد.

مراقب پاها باشيد.
 

هر زمانى كه كوچك‏ترين پارگى در پوست ايجاد شد، بايد از آن مراقبت كنيد تا در كمترين زمان ممكن بهبود يابد. در صورتى كه جراحت‏هاى پا عفونى شوند احتمالا اولين عامل قطع عضو هستند. مشكلات پا براى افرادى كه گردش خون سالم دارند كمترين ناراحتى را پيش مى‏آورد و در افرادى كه خون رسانى به پاهايشان خوب صورت نمى‏گيرد، مى‏تواند به يك عفونت مهم تبديل شود. مى‏توان از بسيارى مشكلات با مراقبت صحيح از ناخن انگشتان، درما قارچ پا و دورى از دماهاى خيلى گرم يا سرد، اجتناب كرد. پاها بايد هر روز به طور دقيق بررسى شود و در صورت ديدن كوچك‏ترين نشانه عفونت بايد توجه سريع پزشكى را به آن معطوف كرد.

وزن خود را كم كنيد.
 

چاقى براى افراد دچار لنگيدن متناوب يك مشكل بزرگ به حساب مى‏آيد؛ نه تنها به خاطر فشارى كه روى گردش خون وارد مى‏كند بلكه به خاطر آسيبى است كه به پاها وارد مى‏شود.
شما بافت‏هاى آسيب ديده‏اى در پاها داريد كه خون رسانى كاملى به آن نمى‏شود تا روند التيام در آن‏ها صورت گيرد.

از پدهاى گرمازا اجتناب كنيد.
 

به علت محدوديت خون رسانى به پاها، كسانى كه دچار لنگيدن متناوب هستند معمولا در پاها احساس سردى مى‏كنند؛ هرگز از پدهاى گرمازا يا بطرى آب گرم براى گرم كردن پاها استفاده نكنيد. شما بايد جريان خون پاها را افزايش دهيد تا گرما را پخش كند. اگر گردش خون محدود شود، خون به جايى كه شما بالشتك گرمازا را گذاشته‏ايد، نمى‏رسد و پوست‏تان مى‏سوزد. در عوض مى‏توانيد از جوراب‏هاى پشمى براى گرم نگه داشتن پاها استفاده كنيد.

ميزان فشار خون و كلسترول خود را بدانيد.
 

اگر دچار لنگيدن متناوب هستيد بايد خود را چك كنيد تا دچار فشار خون و چربى بالا نباشيد؛ اين‏ها عوامل خطرناكى هستند كه شدت بيمارى زمينه‏اى را به طور قابل ملاحظه‏اى بالا مى‏برند، بسيار مهم است كه هر دو وضعيت بالا را به طور جدى كنترل كنيد.

نزد يك متخصص قلب برويد.
 

اگر دچار لنگيدن متناوب هستيد و تا به حال به متخصص قلب مراجعه نكرده‏ايد، يك وقت ملاقات از وى بگيريد؛ وقتى به آمار نگاه كنيد متوجه دليل اين كار مى‏شويد. شيوع بيمارى‏هاى كرونر (17) قلب در بيماران دچار بيمارى عروقى سطحى، 75 تا 80 درصد است. لنگيدن متناوب يكى از نشانه‏هاى بيمارى‏هاى عروقى سطحى است؛ اگر شخصى به شما مراجعه كند و در پاهايش كمبود جريان خون داشته باشد، به احتمال زياد قبلا دچار تنگى در رگ كاروتيدى كه به مغز مى‏ريزد، شده است. بنابراين بسيار مهم است كه اين فرد نه تنها از نظر مشكلات رگ‏هاى خونى بررسى شود بلكه اندامى را كه اين رگ‏ها به آنها تغذيه رسانى مى‏كنند مورد بررسى قرار دهد.

هشدار پزشكى
 

خطر عفونت
 

مشكلات مزمن پا كه عفونى مى‏شود دليل اصلى قطع عضو در بيماران لنگيدن متناوب مى‏باشد. اگر شما دچار بريدگى، خراش، تاول و ديگر مشكلات پا شديد كه قرمزى، تورم، گرما و درد و عفونت را همراه داشت، سريعا بايد به دنبال درمان‏هاى پزشكى باشيد.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

17- كرونر: نام رگ‏هاى خونرسان به قلب
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387